Śrut – czym się kierować przy jego wyborze?
Jeśli lubimy strzelać i chcemy to robić celnie, nie da się pracować nad techniką, jeśli używa się nieodpowiedniego sprzętu. Oczywiście, wiele osób mówi, że podstawa to solidna broń, dostosowana do umiejętności i możliwości (choć wiadomo, że w miarę dalszej pracy, umiejętności owe wzrastają) – tak jest w istocie. Jednak równie ważne jest posiadanie odpowiedniego wkładu – rodzaju śrutu, dostosowanego do konkretnej broni i do konkretnego zastosowania. Są tacy, którzy kupują byle jaki produkt, nie zdając sobie sprawy, jak wielkie są różnice pomiędzy poszczególnymi typami śrutu i jak może to wpłynąć na ostateczny efekt w trakcie strzelania. W tekście wyjaśniamy więc, jakie rodzaje śrutu można zakupić i czym się kierować przy wyborze idealnego dla swoich potrzeb.
Czym jest śrut?
Nim przejdziemy do dokładniejszego opisywania danego produktu, warto krótko przypomnieć czym on w ogóle jest. Śrut jest hutniczym wyrobem, posiadającym postać niewielkich cząstek metalu, które posiadają kształt zbliżony do kulistego i których wielkość nie przekracza zazwyczaj kilku milimetrów.
Jak wybrać śrut?
Osoby, które poszukują śrutu idealnie dostosowanego do swoich potrzeb, często zadają pytanie, jaki jego rodzaj jest najlepszy. Tymczasem na to pytanie niezwykle ciężko jest jednoznacznie odpowiedzieć, jako że różne typy pasują do różnego rodzaju broni i pozwalają na uzyskiwanie różnych efektów. Idealnie dobrany śrut jest zatem po prostu dostosowany do konkretnego przypadku! Warto po prostu wypróbować kilka, żeby samemu sprawdzić, jakim strzela się najlepiej. Podstawowym kryterium jest bowiem zawsze celność – to podstawa! Istnieje jednakże kilka informacji, które warto posiadać, żeby – ujmując to w sposób metaforyczny – nie celować na próżno, kupując poszczególne rodzaje na chybił trafił. O jakie wiadomości dokładnie chodzi?
Masa i kształt
Śrut należy dobierać do konkretnej broni, wykorzystując informacje o:
- kalibrze
- masie
- kształcie.
Pierwsza cecha jest oczywista i raczej nie trzeba jej bliżej opisywać. Jeśli zaś chodzi o masę, jest ona w tym przypadku podawana w granach (nie mylić z gramami) i jeden gran to około 0,06479 grama. Istnieją śruty lekkie, o średniej masie oraz ciężkie. W kalibrze 4,5 mm za lekki śrut można uznać ten o masie do 6 granów, za średnio-ciężki ten o masie od 6 do 9 granów, a za ciężki ten o masie powyżej 9 granów. Wybór lekkiego śrutu pozwala uzyskać większą prędkość wylotową. Dzięki temu czas osiągnięcia celu będzie w efekcie krótszy – podobnie jak drganie broni w czasie oddawania strzału, więc będzie ono miało mniejszy wpływ na rezultat. Mimo tego jednak, że wielu osobom wydaje się, iż taki śrut będzie najlepszą opcją, w karabinkach mocnych zaleca się używać raczej śrut średnio-ciężki lub ciężki. Czemu? Ponieważ lekki śrut zbyt szybki opuści lufę – a więc nie osiągnie maksymalnej, możliwej prędkości. Energia zgromadzona w sprężynie nie zostanie wykorzystana, co może spowodować jej szybsze zużycie, albo nawet uszkodzenie. Oczywiście, jest i druga strona tych zaleceń – jeśli karabinek jest słabszy, nie wolno używać zbyt ciężkiego śrutu. To również mogłoby spowodować uszkodzenie sprężyny.
Kolejne kryterium wyboru to kształt śrutu – który może być różny. Istnieją 4 podstawowe rodzaje, czyli:
- płaski (match)
- ostry (pointed)
- zaokrąglony (round nose i domed)
- półokrągły z wklęsłym czołem (hollowpoint).
Wersja płaska wycina okrągły otwór w tarczy i jest odpowiednia do strzelania sportowego. Zaleca się jednak, by stosować go na krótkich dystansach – do 25 metrów – ponieważ raczej szybko traci prędkość. Pozostałe rodzaje śrutu mogą być stosowane na dłuższych dystansach, jednak przestrzeliny nie są w ich przypadku tak wyraźne, jak przy śrucie płaskim. Poprawę jakości śrutu można jednak zawsze uzyskać, używając odpowiednich produktów pielęgnujących – jak Smar Napier Pellet Lube. Zdecydowanie ułatwia on strzelanie, poprawiając właściwości lotne śrutu, ułatwiając jego wyjście z lufy oraz zabezpieczając przed korozją, a opakowanie – choć małe – jest bardzo wydajne i pozwala na oddanie tysięcy lepszych strzałów.
Pomocne przykłady
Żeby jeszcze lepiej unaocznić jak należy wybierać śrut dla swojej broni, podamy tu kilka pomocnych przykładów. Na przykład śrut Premier Ultra Magnum 4,5 mm (500 sztuk) i śrut H&N Rabbit Magnum 4,5 mm (200 sztuk) to śruty DOMED – ciężkie, z zaokrągloną główką, idealne do oddawania dalekich strzałów. Jeśli ktoś potrzebuje śrutu z wklęsłym czołem, powinien za to wybierać raczej śrut Premier Hollow Point 4,5 mm (500 sztuk) lub śrut Crosman Silver Eagle Hollow Point 4,5 mm (250 sztuk w opakowaniu). To śruty typu HOLLOW POINT, o dużym ciężarze i idealne do rozrywania przedmiotów przy oddawaniu strzału z krótkiego lub średniego dystansu. Kto chce wybrać raczej śrut typu POINTED, może zdecydować się na śrut Premier Super Point 4,5 mm, śrut Crosman Pointed 4,5 mm, albo śrut H&N Silver Point 4,5 mm. To lekkie i średnie śruty z ostrym czubkiem, który zapewnia świetne właściwości penetracyjne. Śruty przebijają nawet twardy cel i to na dużym dystansie! W przypadku typu MATCH, śruty posiadają średnią wagę, płaskie czoło oraz przeznaczenie do strzelań tarczowych na krótkim dystansie. Przykłady takich śrutów to Crosman Wadcutter 4,5 mm, Gamo Pro Match 5,5 mm i Premier Match 4,5 mm.